Wprowadzenie

Witamina D od dawna znana jest jako kluczowy składnik odpowiedzialny za zdrowe kości i prawidłowy rozwój organizmu. Jednak najnowsze badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Queensland rzuca nowe światło na jej rolę w rozwoju mózgu. Wyniki sugerują, że niedobór witaminy D u noworodków może znacząco zwiększać ryzyko wystąpienia poważnych zaburzeń psychicznych w późniejszym życiu.

Największe badanie tego typu na świecie

Zespół badawczy pod kierownictwem profesora Johna McGratha z Queensland Brain Institute przeprowadził największe jak dotąd badanie analizujące związek między poziomem witaminy D u noworodków a ryzykiem rozwoju zaburzeń psychicznych. Naukowcy przeanalizowali próbki krwi pobrane od ponad 70 000 dzieci urodzonych w Danii w latach 1981-2005.

Metodologia badania

• Wykorzystano zachowane próbki krwi z testów przesiewowych noworodków (test z nakłucia pięty)
• Porównano poziomy witaminy D między losową grupą kontrolną a osobami z diagnosed zaburzeniami
• Analizowano przypadki autyzmu, schizofrenii, ADHD, depresji, zaburzeń dwubiegunowych i anoreksji
• Badanie skupiło się na wczesnym okresie rozwoju mózgu

Kluczowe odkrycia

Zwiększone ryzyko zaburzeń

Badanie wykazało istotny związek między niskim poziomem witaminy D a zwiększonym ryzykiem wystąpienia:

• Schizofrenii
• Autyzmu
• ADHD

Co szczególnie istotne, naukowcy podkreślają, że chodzi wyłącznie o poziom witaminy D we wczesnym okresie rozwoju mózgu, a nie w życiu dorosłym.

Potencjał prewencyjny

Według szacunków badaczy, przy odpowiednim poziomie witaminy D (powyżej 21 nanomoli na litr krwi) można by potencjalnie zapobiec:

• 15% przypadków schizofrenii
• 9% przypadków ADHD
• 5% przypadków autyzmu

Znaczenie dla przyszłych mam

Źródło witaminy D u noworodka

Profesor McGrath podkreśla kluczową kwestię: "Noworodek nie może sam produkować witaminy D. Cała witamina D, którą mierzymy u noworodka, pochodzi od matki." To odkrycie ma ogromne znaczenie dla opieki prenatalnej i suplementacji w czasie ciąży.

Rekomendacje dla kobiet w ciąży

Choć badanie zostało przeprowadzone w Danii, gdzie ekspozycja na słońce jest mniejsza niż w wielu innych krajach, jego wyniki są istotne globalnie. W Australii, gdzie przeprowadzono analizę wyników:

• Obowiązkowo wzbogaca się margarynę w witaminę D
• Zaleca się suplementację witaminy D w czasie ciąży
• Nie rekomenduje się rutynowych badań poziomu witaminy D

Szerszy kontekst zaburzeń psychicznych

Wieloczynnikowa natura

Profesor McGrath podkreśla, że zaburzenia psychiczne mają złożone podłoże, na które składają się:

• Czynniki genetyczne
• Czynniki środowiskowe
• Powikłania położnicze
• Traumy z dzieciństwa
• W przypadku schizofrenii - używanie cannabis w okresie dojrzewania

Przyszłość badań i rekomendacji

Aktualizacja wytycznych

Obecnie trwają prace nad aktualizacją wytycznych dotyczących opieki w czasie ciąży:

• Royal Australian and New Zealand College of Obstetricians and Gynaecologists (RANZCOG) prowadzi przegląd
• Witamina D jest jednym z kluczowych tematów poddawanych rewizji
• Celem jest stworzenie spójnych, opartych na dowodach wytycznych

Podsumowanie

Najnowsze badanie dostarcza przekonujących dowodów na znaczenie odpowiedniego poziomu witaminy D w okresie prenatalnym nie tylko dla rozwoju fizycznego, ale przede wszystkim dla zdrowia psychicznego. Wyniki te mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia profilaktyki zaburzeń psychicznych i poprawy opieki nad kobietami w ciąży.

Warto jednak pamiętać, że pojedynczy czynnik, taki jak poziom witaminy D, jest tylko jednym z wielu elementów wpływających na rozwój zaburzeń psychicznych. Kompleksowa opieka prenatalna, zdrowy styl życia i regularne konsultacje z lekarzem pozostają kluczowe dla zdrowia zarówno matki, jak i dziecka.

Źródło: Badanie opublikowane w The Lancet Psychiatry, prowadzone przez University of Queensland przy wsparciu Danish National Research Foundation, Queensland Centre for Mental Health Research.