Nowe badanie przeprowadzone w Japonii dostarcza dowodów na to, że posiadanie psa może chronić przed rozwojem otępienia u osób starszych. Badanie, opublikowane w czasopiśmie Preventive Medicine Reports, objęło ponad 11 000 mieszkańców Ota City w wieku 65-84 lat. Uczestnicy zostali wylosowani w sposób losowy i warstwowy, stanowiąc około 10% populacji starszych miasta. W czerwcu 2016 roku, na początku badania, uczestnicy wypełnili ankietę, w której opisali swoje doświadczenia z posiadaniem zwierząt domowych. Naukowcy śledzili stan zdrowia uczestników przez około 4 lata, do lipca 2020 roku, korzystając z danych japońskiego systemu ubezpieczeń długoterminowych.

Aby wziąć udział w badaniu, osoby musiały przejść ocenę pod kątem rozwoju otępienia. Wszyscy uczestnicy byli sprawni fizycznie i poznawczo na początku badania – żaden z nich nie posiadał certyfikatu ubezpieczenia długoterminowej opieki. Otępienie oceniano na podstawie oceny lekarza, który używał standardowego formularza do oceny przewlekłych schorzeń i funkcji życia codziennego pacjentów. Formularz ten jest używany w całych Japonii w ramach systemu ubezpieczeń długoterminowych. Otępienie zdefiniowano jako II lub wyższy stopień w pięciostopniowej skali, ponieważ na tym poziomie wnioskodawcy kwalifikują się do otrzymania świadczeń ubezpieczeniowych, w tym opieki instytucjonalnej, domowej, wytchnieniowej i/lub dziennej, a także pożyczek na sprzęt.

W ankiecie uczestników pytano, czy mieszkali ze zwierzęciem domowym (obecnie, w przeszłości lub nigdy). Osoby, które miały doświadczenie z posiadaniem zwierząt domowych, proszone były o podanie gatunku zwierzęcia (pies, kot lub inne). Odpowiedzi te posłużyły do zaklasyfikowania posiadania psa i kota jako „obecne” lub „w przeszłości i nigdy” na początku badania. Oprócz informacji o posiadaniu zwierząt domowych, uczestnicy udzielali również informacji na temat szeregu innych zmiennych dotyczących ich zdrowia i życia.

Wyniki badania wykazały, że osoby, które posiadały psa, miały o 40% mniejsze ryzyko rozwoju otępienia w porównaniu z osobami, które nigdy nie miały psa. Co ciekawe, nie stwierdzono podobnego związku w przypadku posiadania kota. Naukowcy sugerują, że korzystny wpływ posiadania psa na zdrowie psychiczne może wynikać z kilku czynników:

• Zwiększona aktywność fizyczna: Posiadanie psa zachęca do regularnych spacerów, co jest korzystne dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Spacery z psem zostały skategoryzowane jako aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności, a właściciele psów, którzy wyprowadzają swoje psy na spacery, mają 2,5 razy większe prawdopodobieństwo osiągnięcia co najmniej umiarkowanej intensywności aktywności fizycznej przez 150 minut tygodniowo.
• Większa częstotliwość interakcji społecznych: Spacery z psem stwarzają okazję do nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi.
• Obniżenie poziomu stresu: Kontakt ze zwierzętami może obniżać poziom stresu i poprawiać nastrój.

Badanie wykazało również, że największe korzyści z posiadania psa odnosili właściciele, którzy regularnie ćwiczyli i nie byli odizolowani społecznie. Osoby te miały aż o 63% mniejsze ryzyko rozwoju otępienia. Wyniki te sugerują, że posiadanie psa może być ważnym elementem profilaktyki otępienia u osób starszych, szczególnie jeśli jest połączone z aktywnym trybem życia i utrzymywaniem kontaktów społecznych. Posiadanie psa może pomóc starszym osobom w utrzymaniu aktywności fizycznej i uczestnictwa w życiu społecznym, nawet w obliczu ograniczeń w kontaktach międzyludzkich, takich jak te, których doświadczyliśmy podczas pandemii COVID-19. Istnieje kilka potencjalnych wyjaśnień, dlaczego posiadanie psa może chronić przed otępieniem:

• Pies motywuje do regularnych spacerów, co stanowi formę ćwiczeń fizycznych o umiarkowanej intensywności. Ćwiczenia fizyczne, w tym regularne spacery, są silnie związane ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju otępienia.
• Wyprowadzanie psa na spacer daje możliwości interakcji społecznych. Badania wykazały, że osoby, które są bardziej zaangażowane społecznie, mają mniejsze ryzyko rozwoju otępienia.
• Kontakt ze zwierzętami może obniżać poziom stresu i poprawiać nastrój. Stres i depresja są czynnikami ryzyka rozwoju otępienia.

Naukowcy podkreślają jednak, że badanie to miało pewne ograniczenia:

• Próba badawcza była ograniczona do mieszkańców Japonii, gdzie odsetek osób posiadających psy jest niższy niż w krajach zachodnich. Nie wiadomo, czy wyniki te można by uogólnić na inne populacje.
• Badanie nie uwzględniało wszystkich potencjalnych mechanizmów psychologicznych, które mogą łączyć posiadanie psa ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju otępienia.
• Naukowcy nie oceniali funkcji poznawczych uczestników na początku badania i obserwowali ich przez stosunkowo krótki okres 4 lat, co utrudnia ocenę, czy posiadanie psa rzeczywiście chroni przed rozwojem otępienia, czy po prostu spowalnia jego postęp.

Mimo tych ograniczeń badanie to dostarcza cennych informacji na temat potencjalnego wpływu posiadania psa na zdrowie psychiczne osób starszych. Konieczne są jednak dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki i lepiej zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw tego związku.

Źródło: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221133552300356X?via%3Dihub