Naukowo o zdrowiu i długowieczności

Nie tylko ilość, ale i pora ma znaczenie: Badanie ujawnia, że poranne picie kawy może obniżać ryzyko zgonu

Nowe badanie opublikowane w European Heart Journal rzuca światło na związek między piciem kawy a śmiertelnością, sugerując, że czas, w którym pijemy kawę, może być kluczowym czynnikiem wpływającym na nasze zdrowie. Badanie przeprowadzono na 40 725 dorosłych uczestnikach badania National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) z lat 1999–2018. Naukowcy analizowali dane dotyczące wzorców picia kawy oraz ich związku ze śmiertelnością z wszystkich przyczyn i śmiertelnością z powodu określonych chorób, takich jak choroby układu krążenia.

W badaniu zidentyfikowano dwa główne wzorce picia kawy:

  • Typ poranny: Charakteryzował się spożyciem kawy głównie rano, między 4:00 a 11:59. Do tej grupy należało 36% uczestników.
  • Typ całodniowy: Osoby z tym wzorcem (14% uczestników) piły kawę równomiernie w ciągu dnia.

Po uwzględnieniu czynników takich jak ilość spożywanej kawy (zarówno kofeinowej, jak i bezkofeinowej), godziny snu i inne zmienne, naukowcy doszli do zaskakujących wniosków:

  • Osoby pijące kawę typu porannego miały znacząco niższe ryzyko umieralności z wszystkich przyczyn (HR: 0,84; 95% CI: 0,74–0,95) oraz umieralności z powodu chorób sercowo-naczyniowych (HR: 0,69; 95% CI: 0,55–0,87) w porównaniu z osobami niepijącymi kawy.
  • Osoby pijące kawę typu całodniowego nie wykazywały znacząco niższego ryzyka umieralności w porównaniu z osobami niepijącymi kawy.
  • Co najciekawsze, czas picia kawy znacząco modyfikował związek między ilością spożywanej kawy a umieralnością z wszystkich przyczyn. U osób pijących kawę głównie rano, większe ilości spożywanej kawy wiązały się z niższym ryzykiem zgonu, ale ta zależność nie występowała u osób pijących kawę przez cały dzień.

Aby potwierdzić te obserwacje, przeprowadzono serię analiz wrażliwości, wykorzystując dane z pierwszego lub drugiego dnia badania NHANES oraz analizując osobno spożycie kawy kofeinowej i bezkofeinowej. Wyniki były spójne z głównymi wnioskami. Dodatkowo, naukowcy przeprowadzili walidację zewnętrzną wzorców picia kawy w dwóch niezależnych badaniach - Women's and Men’s Lifestyle Validation Study (WLVS i MLVS), które również potwierdziły istnienie tych dwóch odrębnych wzorców.

Naukowcy sugerują dwa główne mechanizmy, które mogą tłumaczyć, dlaczego pora dnia ma znaczenie dla korzyści zdrowotnych płynących z picia kawy:

  • Zakłócenie rytmu dobowego: Picie kawy po południu lub wieczorem może zakłócać rytm okołodobowy, który reguluje wiele ważnych funkcji organizmu, w tym sen, metabolizm i układ hormonalny. Zaburzenia tego rytmu są powiązane z wieloma problemami zdrowotnymi, w tym chorobami serca, cukrzycą i otyłością. Kofeina w kawie może blokować działanie melatoniny, hormonu snu, co prowadzi do problemów ze snem i zaburzeń rytmu dobowego.
  • Zmniejszenie działania przeciwzapalnego: Kawa zawiera wiele substancji bioaktywnych, które mają właściwości przeciwzapalne, ale te korzyści mogą być bardziej widoczne rano. Wiele cytokin prozapalnych, czyli substancji biorących udział w procesach zapalnych, osiąga szczytowe stężenie we krwi właśnie rano. Picie kawy o tej porze dnia może pomóc w zwalczaniu tych stanów zapalnych i zmniejszyć ryzyko chorób przewlekłych.

Warto zauważyć, że badanie to miało charakter obserwacyjny, co oznacza, że nie można na jego podstawie wyciągnąć jednoznacznych wniosków o związku przyczynowo-skutkowym. Potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić te odkrycia i lepiej zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw tego zjawiska. Niemniej jednak badanie to dostarcza interesujących informacji na temat potencjalnego wpływu czasu picia kawy na zdrowie. Odkrycia te sugerują, że jeśli jesteś miłośnikiem kawy i chcesz zmaksymalizować jej potencjalne korzyści zdrowotne, rozważ picie jej głównie rano, aby uniknąć zakłócenia rytmu dobowego i w pełni wykorzystać jej działanie przeciwzapalne.


Źródło: https://academic.oup.com/eurheartj/advance-article/doi/10.1093/eurheartj/ehae871/7928425?login=false