Czy regularne drzemki w ciągu dnia mogą mieć wpływ na zdrowie naszego mózgu? Nowe badanie genetyczne przeprowadzone na danych z UK Biobank rzuca światło na tę intrygującą kwestię. Naukowcy odkryli, że osoby genetycznie predysponowane do regularnych drzemek w ciągu dnia mogą mieć większą całkowitą objętość mózgu.
Kluczowe odkrycia badania
Badanie wykorzystało zaawansowaną metodę zwaną randomizacją mendlowską, która pozwala badać związki przyczynowo-skutkowe na podstawie wariantów genetycznych. Analizując dane od prawie 380 000 uczestników, naukowcy odkryli, że:
- Genetyczna skłonność do drzemek w ciągu dnia była związana z większą całkowitą objętością mózgu (o około 15,8 cm³)
- Różnica ta odpowiada około 2,6-6,5 latom różnicy w starzeniu się mózgu
- Jest to porównywalna różnica do tej obserwowanej między osobami z prawidłowymi funkcjami poznawczymi a łagodnymi zaburzeniami poznawczymi
Co to oznacza dla naszego zdrowia?
Odkrycie to jest szczególnie istotne w kontekście starzenia się mózgu. Badania pokazują, że po 35 roku życia objętość mózgu zmniejsza się stopniowo o około 0,2% rocznie, a proces ten przyspiesza po 60 roku życia do 0,5% rocznie. Większa objętość mózgu może potencjalnie stanowić ochronę przed procesami neurodegeneracyjnymi.
Wpływ na funkcje poznawcze
Interesujące jest to, że mimo związku z większą objętością mózgu, badanie nie wykazało bezpośredniego wpływu drzemek na:
- Pamięć wzrokową
- Czas reakcji
- Objętość hipokampa (struktura mózgu kluczowa dla pamięci)
Może to sugerować, że korzyści z drzemek dla mózgu mogą być bardziej subtelne lub dotyczyć innych aspektów funkcjonowania poznawczego.
Kto najczęściej drzemie?
Analiza danych z badania pokazała interesujący wzorzec dotyczący osób regularnie drzemających:
- Stanowili oni około 5% badanej populacji
- Byli średnio starsi
- Częściej byli to mężczyźni (67%)
- Częściej występowały u nich schorzenia takie jak cukrzyca typu 2 i choroby układu krążenia
Ograniczenia badania
Warto zauważyć kilka ważnych ograniczeń badania:
- Badanie opierało się na samoocenie uczestników dotyczącej drzemek
- Nie uwzględniono długości i pory drzemek
- Badani byli głównie pochodzenia europejskiego w wieku 40-69 lat
- Nie analizowano jakości drzemek i snu nocnego
Co to oznacza dla nas?
Wyniki tego badania sugerują, że regularne drzemki mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie mózgu, szczególnie w kontekście jego objętości. Jednak potrzebne są dalsze badania, aby:
- Określić optymalną długość i porę drzemek
- Zbadać wpływ na inne aspekty funkcjonowania poznawczego
- Zrozumieć mechanizmy stojące za obserwowanymi korzyściami
- Sprawdzić, czy wyniki są podobne w innych grupach wiekowych i etnicznych
Podsumowanie
Badanie to dostarcza pierwszych genetycznych dowodów na potencjalnie korzystny wpływ drzemek na zdrowie mózgu. Choć nie wszystkie aspekty tego związku są jeszcze jasne, wyniki sugerują, że regularne drzemki mogą być częścią zdrowego stylu życia, szczególnie w kontekście starzenia się.
Warto jednak pamiętać, że każda osoba jest inna i potrzebuje indywidualnego podejścia do snu i odpoczynku. Jeśli rozważasz włączenie regularnych drzemek do swojego harmonogramu, warto skonsultować się z lekarzem, szczególnie jeśli masz problemy ze snem nocnym lub choroby przewlekłe.
Źródło:
Is there an association between daytime napping, cognitive function, and brain volume? A Mendelian randomization study in the UK Biobank Paz, Valentina et al. Sleep Health: Journal of the National Sleep Foundation, Volume 9, Issue 5, 786 - 793
