Wprowadzenie
Kreatyna to jeden z najpopularniejszych suplementów stosowanych przez osoby aktywne fizycznie, sportowców i entuzjastów siłowni. Od lat cieszy się opinią skutecznego środka wspierającego wzrost siły i masy mięśniowej. Jednak wokół kreatyny narosło wiele mitów – jednym z najczęściej powtarzanych jest ten, że suplementacja kreatyną może prowadzić do wypadania włosów poprzez zwiększenie poziomu dihydrotestosteronu (DHT). Czy rzeczywiście istnieje związek między kreatyną a łysieniem androgenowym? Najnowsze badanie randomizowane z 2025 roku przynosi przełomowe odpowiedzi.
Skąd wziął się mit o kreatynie i łysieniu?
Początki obaw dotyczących wpływu kreatyny na wypadanie włosów sięgają 2009 roku, kiedy to opublikowano badanie sugerujące, że krótkotrwała suplementacja kreatyną może zwiększać poziom DHT – hormonu silnie związanego z łysieniem androgenowym u mężczyzn. Od tego czasu temat ten regularnie powraca w dyskusjach internetowych i mediach społecznościowych, a wielu sportowców obawia się sięgać po kreatynę właśnie z powodu potencjalnego ryzyka utraty włosów. Jednak do tej pory brakowało badań, które bezpośrednio analizowałyby wpływ kreatyny na zdrowie mieszków włosowych i parametry wzrostu włosów.
Przebieg badania: kto, jak i dlaczego?
W najnowszym badaniu opublikowanym w 2025 roku wzięło udział 45 zdrowych, aktywnych fizycznie mężczyzn w wieku 18–40 lat, regularnie trenujących siłowo. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do dwóch grup: jedna otrzymywała 5 g kreatyny monohydrat dziennie, druga – identycznie wyglądający placebo (maltodekstryna). Badanie trwało 12 tygodni, a uczestnicy zachowywali swoje dotychczasowe nawyki żywieniowe i treningowe. Zarówno badani, jak i naukowcy byli "zaślepieni" co do przydziału do grupy (double-blind).
Kryteria włączenia i wykluczenia
- Mężczyźni 18–40 lat, z co najmniej rocznym doświadczeniem w treningu siłowym
- Brak historii leczenia łysienia, przeszczepów włosów, stosowania leków na łysienie (finasteryd, minoksydyl) czy suplementów na porost włosów
- Brak chorób endokrynologicznych, dermatologicznych i innych mogących wpływać na wypadanie włosów
- Brak stosowania sterydów anaboliczno-androgennych w ostatnich 6 miesiącach
Metodyka: jak oceniano wpływ kreatyny?
Suplementacja i monitorowanie
- 5 g kreatyny monohydrat lub placebo dziennie przez 12 tygodni
- Codzienna kontrola przyjmowania suplementu (raportowanie przez WhatsApp, oddawanie pustych opakowań)
- Utrzymanie dotychczasowej diety i treningu
Ocena parametrów hormonalnych i włosów
- Pobranie krwi na początku i po 12 tygodniach (testosteron całkowity, wolny, DHT, kreatynina, eGFR)
- Ocena zdrowia włosów: Trichogram oraz system FotoFinder (gęstość, liczba jednostek mieszkowych, grubość włosów)
- Standaryzacja warunków oceny (brak mycia włosów 24–48h przed, brak stylizacji, brak koloryzacji, unikanie alkoholu i kofeiny przed badaniem)
- Analiza skupiona na okolicy szczytu głowy (vertex) – kluczowej dla łysienia androgenowego
Wyniki: czy kreatyna wpływa na włosy i hormony?
Uczestnicy i przebieg
- 38 osób ukończyło badanie (po 19 w każdej grupie)
- Brak istotnych różnic w cechach wyjściowych między grupami
- Brak efektów ubocznych w żadnej z grup
Parametry hormonalne
- Nie zaobserwowano istotnych różnic między grupami w zmianach poziomu testosteronu, wolnego testosteronu, DHT ani stosunku DHT do testosteronu
- W obu grupach odnotowano wzrost testosteronu całkowitego i spadek wolnego testosteronu, ale zmiany te były niezależne od suplementacji
- Brak zmian w kreatyninie i eGFR (wskaźniki funkcji nerek)
Parametry włosów
- Brak istotnych różnic między grupami w liczbie włosów, gęstości, liczbie jednostek mieszkowych, grubości włosów, odsetku włosów w fazie anagenu i telogenu
- Wyniki potwierdzone zarówno w analizie klasycznej, jak i rankowej oraz po wykluczeniu potencjalnych outlierów
Dyskusja: co oznaczają te wyniki?
To pierwsze badanie, które bezpośrednio oceniło wpływ kreatyny na zdrowie mieszków włosowych i parametry wzrostu włosów u ludzi. Wyniki jednoznacznie pokazują, że 12-tygodniowa suplementacja kreatyną w typowej dawce (5 g/dzień) nie wpływa na poziom DHT, testosteronu ani na żaden z parametrów wzrostu włosów. Oznacza to, że obawy o łysienie po kreatynie nie znajdują potwierdzenia w rzetelnych badaniach naukowych.
Skąd wziął się mit?
Mit o kreatynie i łysieniu wywodzi się z pojedynczego badania z 2009 roku, w którym zaobserwowano wzrost DHT po krótkotrwałej suplementacji kreatyną u młodych rugbystów. Jednak nawet tam poziomy DHT mieściły się w normie, a badanie nie analizowało bezpośrednio zdrowia włosów. Kolejne badania nie potwierdziły tych wyników, a obecne – najbardziej kompleksowe – nie wykazało żadnych negatywnych efektów kreatyny na włosy.
Ograniczenia badania
- Badanie dotyczyło wyłącznie mężczyzn (ze względu na związek DHT z łysieniem androgenowym)
- Czas trwania: 12 tygodni – nie wiadomo, czy dłuższa suplementacja lub wyższe dawki mogłyby wpłynąć na wyniki
- Nie analizowano rodzinnej historii łysienia
- Oceniano tylko poziomy androgenów w osoczu, nie w mieszkach włosowych
Wnioski praktyczne i rekomendacje
- Kreatyna jest bezpiecznym suplementem dla zdrowych, aktywnych mężczyzn
- Nie ma dowodów, że powoduje łysienie lub negatywnie wpływa na zdrowie włosów
- Osoby obawiające się utraty włosów mogą bezpiecznie stosować kreatynę w typowych dawkach
- Warto zwracać uwagę na inne czynniki ryzyka łysienia: genetyka, hormony, styl życia
Podsumowanie
Najnowsze, randomizowane badanie kliniczne z 2025 roku jednoznacznie pokazuje, że kreatyna nie powoduje wypadania włosów ani nie wpływa na poziom DHT u zdrowych, trenujących mężczyzn. To ważna informacja dla wszystkich, którzy chcą korzystać z zalet kreatyny bez obaw o utratę włosów. Jeśli zależy Ci na sile, masie mięśniowej i zdrowiu – kreatyna pozostaje jednym z najlepiej przebadanych i najbezpieczniejszych suplementów na rynku.
Źródło: Tinsley, G.M. Does creatine cause hair loss? A 12-week randomized controlled trial. 2025. Tandfonline